Obezite

19 Nisan 2022 0 ile Taksim Veteriner Kliniği

Obezite nedir?

Kedi ve köpeklerin vücut ağırlığının, ideal olandan en az %20 fazla olması demektir.

İnsülin nedir?

İnsülin, pankreasın Langerhans adacıklarından salgılanan bir polipeptittir. Hücrelerde özel reseptörlere bağlanarak etki gösterir. Kandaki glikoz seviyesini düşürür, dokulardaki glikojen deposunu arttırır, glikozun metabolizma hızını arttırır. Beyin ve alyuvar hücreleri dışındaki diğer dokulara bağlanır. En çok iskelet kası ve yağ dokusunda etkilidir. Kalp kası ve düz kaslarda da glikoz iletimini arttıran etki gösterir. İnsülin etkisiyle karaciğerde glikojen depo edilir, belli seviyeye ulaşınca sentezleme durur ve dokudaki glikoz yağa dönüştürülür. İnsülinin yarı ömrü beş dakikadır. Görevi biten insülinin %75-80'i karaciğer ve böbrek tarafından parçalanır.

Obezite ve diyabet arasındaki bağlantı, insülin direnci nedir?

Obezite ve diyabet arasındaki bağlantı 'insülin direnci' ile ilişkilidir. Obezite hiperinsulinemi ve insülin direnciyle paralel seyreder. İnsülin yetersizliğinde durumu tolere etmeye çalışan vücut, insülinin hücrelerde bağlandığı reseptör sayısını arttırır. Bu yolla vücutta az olan insulinden maksimum seviyede yararlanmayı amaçlar. Ama obezitede hiperinsulinemi vardır. Bu durumdaysa tam tersi olur, hücrelerdeki reseptör sayısı azalır.

Obez hayvanlarda insülin, normal fizyolojisinden sapmıştır. İnsülin reseptör sayısı azaldığı için oral glikoz alımı esnasında, insülin fonksiyonu yetersiz gelir ve vücut yeniden, yeniden insülin üretimini indükler. Vücutta artan insülin seviyesi fakat yavaş glikoz geçişi vardır. İşte bu durum 'insülin direnci' olarak adlandırılır. İnsülin fonksiyonel olarak yetersiz olunca, obezlerde lipolizis belirgin olarak artar. Lipolitik aktivite artması sonucu kanda serbest yağ asitleri artar, bunun sonucunda ise karaciğerde glikoz yapımı artar, pankreasın beta hücrelerinden insülin salgılanması azalır. Yağ dokusunda trigliserit depoları arttıkça obezite gelişir. Sonuçta kas ve yağ dokusunun insüline yanıtı ve insulinle oluşan glikoz transportu azalır. Önce insülin direnci başlamakta, sonra bunu yenmek için insülin salgısı artmakta ve sonunda insülin sekresyonu azalmaktadır. İşte bu da Tip-2 Diyabet'tir.

Hayvanlarda obezite ne gibi sorunlara sebebiyet verir?

 

Obezite, insanlarda olduğu gibi, evcil hayvanlarda da gün geçtikçe artan bir problemdir. Çoğunlukla önemsemediğimiz, bir sorun olarak değerlendirmediğimiz bu durum, son derece önemli başka sağlık problemlerine de davetiye çıkarır. Yapılmakta olan araştırmalar, vücuttaki fazla yağın, öylece duran bir depodan fazlası olduğunu göstermektedir. İnsan ve hayvan vücudunda biriken yağ dokusu bir endokrin organ gibi çalışır. Bazı hormonlar ve yangı mediyatörlerini kana salar. (İnterlökinler, TNF, rezistin, anjiotensin vs.) Arka planda seyreden kronik bir hastalık gibidir. En önemli etkilerinden bir tanesi, hücreleri insüline duyarsızlaştırmaktır. Bildiğiniz gibi, glukoz vücudumuzun enerji sağlayıcısıdır. İnsülin ise glukozun hücrelere geçirilerek kullanımına aracılık etmektedir. Fakat obezite bu mekanizmayı bozar ve Tip-2 diyabete kadar giden bir bozulmalar zincirine sebebiyet verir. Namı diğer 'şeker hastalığı'. Vücudumuzdaki o masum yağ dokusunun yaptıkları bununla da sınırlı değildir. Eklem problemlerinden tutun, böbrek hastalığına, abdominal tümörlere kadar azımsanamayacak oranda hastalıklara yol açar.

Evcil hayvanlarda obezite sebepleri ve çözümleri nelerdir?

Obeziteye sebep olan şey çoğu zaman evcil hayvanınızın hareketsiz yaşamıdır, bozuk bir beslenme disiplini de öncül sebeplerdendir. O hâlde evcil hayvanınızla daha çok oynayarak onu harekete zorlayabilirsiniz. Doğru bir şekilde besleyerek, yağlı yemek artıklarından uzak tutarak, belki günlük diyetine birkaç küçük porsiyon sebze-meyve ekleyerek posa alımını arttırıp kilo alımını engelleyebilirsiniz.

Aşağıdaki tabloya bakarak, kedi/köpeğinizi obezite yönünden değerlendirebilirsiniz. Kilo vermesi gerektiğini düşünüyorsanız katı ve kontrolsüz bir diyetten kaçınmalısınız ve bizimle iletişime geçmelisiniz! Muayene ve gerekli tetkikler sonrası, diyet ayarlaması ve akupunkturla evcil hayvanınızın sağlıklı bir şekilde kilo vermesine yardımcı olabiliriz!

animal-weight-chart

Evcil hayvanlarda obezite sebepleri ve çözümleri nelerdir?

Obeziteye sebep olan şey çoğu zaman evcil hayvanınızın hareketsiz yaşamıdır, bozuk bir beslenme disiplini de öncül sebeplerdendir. O hâlde evcil hayvanınızla daha çok oynayarak onu harekete zorlayabilirsiniz. Doğru bir şekilde besleyerek, yağlı yemek artıklarından uzak tutarak, belki günlük diyetine birkaç küçük porsiyon sebze-meyve ekleyerek posa alımını arttırıp kilo alımını engelleyebilirsiniz.

Aşağıdaki tabloya bakarak, kedi/köpeğinizi obezite yönünden değerlendirebilirsiniz. Kilo vermesi gerektiğini düşünüyorsanız katı ve kontrolsüz bir diyetten kaçınmalısınız ve bizimle iletişime geçmelisiniz! Muayene ve gerekli tetkikler sonrası, diyet ayarlaması ve akupunkturla evcil hayvanınızın sağlıklı bir şekilde kilo vermesine yardımcı olabiliriz!